Η παιδική ηλικία είναι πολύ σημαντική περίοδος αλλαγών, γι’ αυτό είναι να σημαντικό να προσέχουμε τη διατροφή του παιδιου μας.
Καθημερινά τα ΜΜΕ μας βομβαρδίζουν για προϊόντα διατροφής και διαφόρων ειδών δίαιτες , ενώ ο κόσμος συνεχώς ενδιαφέρεται για ένα υγιεινό τρόπο ζωής με τρόφιμα χαμηλά σε λιπαρά και πλούσια σε θρεπτική αξία . Παρόλο αυτά η παχυσαρκία ολοένα και αυξάνεται. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) περίπου 1.6 δισεκατομμύρια ενήλικες είναι υπέρβαροι και 400 εκατομμύρια παχύσαρκοι, στη δε παιδική ηλικία τουλάχιστον 20 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών είναι υπέρβαροι και 120 εκατομμύρια (10%)παιδιά άνω των 6 ετών είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα(Οργανισμός Μελέτης Παχυσαρκίας, IASO) .Όσον αφορά τις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 20% των παιδιών άνω των 6 ετών , είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα και προβλέπεται ότι 15 εκατομμύρια παιδιά θα είναι παχύσαρκα μέχρι το 2010 στις 53 χώρες τις Ευρώπης. Είναι τραγικό να βλέπουμε ένα τόσο μεγάλο αριθμό υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών, γνωρίζοντας ότι με μεγάλη πιθανότητα καθένα από τα παιδιά αυτά θα είναι ένας μελλοντικός ενήλικας παχύσαρκος.
Η παιδική ηλικία είναι η χρονική περίοδος στην οποία δημιουργούνται οι συνήθειες, οι αρέσκειες και οι αποστροφές, όσον αφορά στο φαγητό και τα διάφορα τρόφιμα.Ενώ το βρέφος δείχνει έντονο ενδιαφέρον να δοκιμάζει τα πάντα , το παιδί γίνεται πιο επιλεκτικό και πιο επίμονο σχετικά με το τι καταναλώνει. Καθώς το παιδί αναπτύσσεται, η ανάγκη για φαγητό αυξάνει , οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν να ανακαλύψει νέες γεύσεις και να διευρύνει τις γευστικές του προτιμήσεις. Τυχόν «κακές» διατροφικές συνήθειες και αποστροφές θα πρέπει να αντιμετωπίζονται κατάλληλα από γονείς και ειδικούς γιατί πιθανότατα θα παραμείνουν και στην ενήλικη ζωή του παιδιού.
Η σωματική ανάπτυξη κατά την παιδική ηλικία είναι ραγδαία και απαιτεί αντίστοιχη αυξημένη πρόσληψη ενέργειας και θρεπτικών συστατικών. Ο οργανισμός χρειάζεται ενέργεια προκείμενου να διατηρήσει τις φυσιολογικές του λειτουργίες, να ανταπεξέλθει στις καθημερινές του δραστηριότητες και να παράγει νέα κύτταρα προκειμένου να αναπτυχθεί. Επομένως, τα παιδιά χρειάζονται θρεπτικά τρόφιμα πλούσια σε ενέργεια . Τρόφιμα χαμηλής θρεπτικής αξίας ή πιθανή μειωμένη όρεξη για μεγάλο διάστημα εγκυμονεί κίνδυνους υποθρεψίας για ένα παιδί. Οι ενεργειακές ανάγκες ενός παιδιού καθορίζονται από το βασικό μεταβολισμό του, το ρυθμό ανάπτυξης του και την καθημερινή του φυσική δραστηριότητα . Όπως παρατηρούμε στον πίνακα 1 οι ενεργειακές ανάγκες ενός παιδιού αυξάνονται με την ηλικία και διαφοροποιούνται ανάλογα με το φύλο. Πίνακας 1. Οι ημερήσιες συστάσεις για τον ελληνικό πληθυσμό.
Ηλικία (έτη) | Αγόρια (Θερμίδες/ημέρα) | Κορίτσια (θερμίδες/ημέρα) |
1-3 | 1206 | 1121 |
4-6 | 1691 | 1589 |
7-10 | 2242 | 2046 |
Οι πρωτεΐνες, αποτελούν βασικό μακροθρεπτικό συστατικό το οποίο βοηθά στη σύνθεση νέων κυττάρων και ιστών όπως και στη διατήρηση των ιστών αυτών, για αυτό το λόγο παίζουν βασικό ρόλο στη σωστή σωματική ανάπτυξη των παιδιών. Αντίστοιχα με την ενεργειακές συνολικές ανάγκες ,έτσι και οι καθημερινές ανάγκες πρόσληψης πρωτεϊνης αυξάνονται αναλογικά με την ηλικία και το φύλο του παιδιού, όπως φαίνεται στον Πίνακα 2. Πίνακας 2. Συνιστώμενη μέση ημερήσια διαιτητική πρόσληψη πρωτεΐνης
Ηλικία (έτη) | Αγόρια (γρ/ημέρα) | Κορίτσια (γρ/ημέρα) |
1-3 | 14 | 13 |
4-6 | 19 | 19,5 |
7-10 | 30,5 | 31 |
Μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να προσφέρει στο παιδί τα απαραίτητα εφόδια για μια σωστή ανάπτυξη. Ισορροπημένη διατροφή συνίσταται από επαρκείς μερίδες απο όλες τις ομάδες τροφίμων, κατανεμημένες σε μικρά γεύματα με βάση την ηλικία του παιδιού. Γάλα και γαλακτοκομικα προϊόντα, κρέας ,ψάρι, αβγό , όσπρια, ψωμί , ζυμαρικά , φρούτα, λαχανικά , ελαιόλαδο είναι βασικά τρόφιμα που πρέπει να περιλαμβάνονται στο καθημερινό διαιτολόγιο. Αντιθέτως τρόφιμα πλούσια σε κορεσμένα και trans λιπαρά όπως σοκολάτες , μπισκότα , αλλαντικά , λουκάνικα, τυριά πλούσια λιπαρά, σνάκς, «γρήγορο φαγητό» (fast food) θα πρέπει να αποφεύγονται.