Αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της δίαιτας παρατηρούμε σταθεροποίηση του βάρους και αδυναμία απώλειας σωματικού βάρους. Τι φταίει στην πραγματικότητα; Γιατί δεν μπορώ να χάσω κιλά και να αδυνατίσω;
Είναι γεγονός πως όταν χάνουμε σωματικό βάρος ο ανθρώπινος οργανισμός «τείνει» να αντιστέκεται λόγω υποθερμιδικής δίαιτας για αρκετό καιρό. Ο οργανισμός προσαρμόζεται και συνηθίζει στην κατάσταση που ονομάζεται ομοιόσταση. Η διαδικασία αυτή συχνά καθυστερεί την απώλεια βάρους και ως εκ τούτο τα αποτελέσματά της.
Ωστόσο, τις περισσότερες φορές που συμβαίνει αυτό, οφείλεται σε μικρά λάθη που γίνονται από τη μεριά μας. Βασικοί λόγοι για τους οποίους δεν μπορούμε να χάσουμε σωματικό βάρος είναι οι εξής:
Πολλές φορές τα άτομα που προσπαθούν να χάσουν βάρος τροποποιούν τον τρόπο ζωής τους και ακολουθούν τις βασικές αρχές μιας ισορροπημένης δίαιτας αλλά δεν προσέχουν τις ποσότητες. Οι ποσότητες σε ένα πλάνο διατροφής είναι σημαντικές στην προσπάθεια απώλειας βάρους, καθώς αυτές ορίζουν και τις θερμίδες που θα προσλάβουμε στο σύνολο της ημέρας. Οι μερίδες δεν είναι ίδιες για όλους και ούτε μπορούν να υπολογιστούν με το μάτι. Καλό είναι, λοιπόν, οι διαιτώμενοι να ζυγίζουν τα τρόφιμα, τουλάχιστον για τον πρώτο καιρό, έτσι ώστε να εκπαιδευτούν στην κατάλληλη μερίδα για αυτούς.
Αρκετοί διαιτώμενοι τσιμπολογάνε ενδιάμεσα από τα γεύματά τους, είτε λίγους ξηρούς καρπούς είτε κάποιο φρούτο. Κι όμως, λίγοι ξηροί καρποί ή 1-2 φρούτα αρκούν για να μειωθεί ο ρυθμός απώλειας σωματικού βάρους. Όπως προαναφέρθηκε, σημασία έχει το σύνολο των προσλαμβανόμενων θερμίδων μέσα στην ημέρα και μετράνε όλες οι θερμίδες.
Μια συνήθεια των ανθρώπων είναι να πίνουν αρκετά υγρά ροφήματα, όπως καφέ με ζάχαρη και γάλα, χυμούς, αναψυκτικά, τσάι με αρκετό μέλι ή διάφορα smoothies με φρούτα, γάλα, μέλι ή/και ταχίνι. Μερικά από τα ροφήματα αυτά είναι όντως υγιεινά, αλλά προσδίδουν ταυτόχρονα αρκετές θερμίδες. Επίσης, τα υγρά ροφήματα δεν μας χορταίνουν αρκετά συγκριτικά με τα στερεά τρόφιμα.
Μερικά άτομα ακολουθούν ακριβώς το πρόγραμμα διατροφής τους τις καθημερινές, ενώ όταν έρχεται το Σαββατοκύριακο ξεφεύγουν. Τα Σαββατοκύριακα οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο και συνηθίζουν να παραγγέλνουν ή να βγαίνουν έξω για φαγητό ή να συγκεντρώνονται σε οικογενειακά ή φιλικά τραπέζια, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ελέγξουν τις ποσότητες που καταναλώνουν και να χάνουν κατά κάποιο τρόπο τον έλεγχο. Μια ακόμη συνήθεια επίσης είναι και η κατανάλωση αλκοόλ, το οποίο προσδίδει «κενές» θερμίδες, δηλαδή θερμίδες χωρίς κάποιο άλλο θρεπτικό συστατικό.
Στην προσπάθεια απώλειας βάρους σημαντικό κρίνεται και η ενίσχυση της σωματικής δραστηριότητας. Ο καθιστικός τρόπος ζωής καθυστερεί την διαδικασία απώλειας βάρους. Γι’ αυτό λοιπόν εντάξτε την άσκηση στην καθημερινότητά σας, ξεκινώντας για παράδειγμα γυμναστήριο, κάποιο άθλημα ή/και το περπάτημα. Σημαντικό ακόμα κρίνεται και η αύξηση των ημερήσιων βημάτων σας. Μπορείτε να συμβουλευτείτε έναν γυμναστή, ειδικό για την παχυσαρκία, για να σας βοηθήσει να σχεδιάσετε ένα βιώσιμο πλάνο ασκήσεων, σύμφωνα με τις δικές σας ανάγκες και δυνατότητες. Τέλος, σημαντικές είναι και οι ασκήσεις ενδυνάμωσης έτσι ώστε να μην μειωθεί η μυϊκή μάζα και κατ’ επέκταση και ο μεταβολισμός.
Έχει παρατηρηθεί πως το νερό βοηθάει στη μείωση της πρόσληψης τροφής στο επόμενο γεύμα και αυξάνει λίγο τον μεταβολικό ρυθμό για κάποια ώρα ύστερα από την κατανάλωσή του. Επίσης, πολλές φορές όταν τα άτομα είναι αφυδατωμένα, καταναλώνουν αρκετές ποσότητες ροφημάτων με θερμίδες για να ενυδατωθούν. Πέρα όμως από το νερό, παίρνουν και θερμίδες. Γι’ αυτό λοιπόν καλό είναι τα άτομα να καταναλώνουν αρκετό νερό εντός της ημέρας και να ενυδατώνονται!
Σε άτομα με ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 ή γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή άτομα με αυξημένη περιφέρεια μέσης (ή/και για άλλους λόγους) μπορεί να εμφανιστεί αντίσταση στην ινσουλίνη, ο οργανισμός τους δηλαδή δυσκολεύεται να διαχειριστεί τους υδατάνθρακες της τροφής. Αυτή η κατάσταση θα πρέπει να εντοπισθεί και να εξετασθεί από κατάλληλους ιατρούς. Μέσω κατάλληλης και εξατομικευμένης διατροφής τα άτομα αυτά μπορούν να το διαχειριστούν.
Τόσο οι αρκετές ώρες (7-9 ώρες στους ενήλικες) ύπνου όσο και η ποιότητα του ύπνου είναι απαραίτητοι παράγοντες που συμβάλλουν στην προσπάθεια απώλειας σωματικού βάρους. Ο μακροχρόνια ανεπαρκής ή κακός ποιοτικά ύπνος έχει συσχετιστεί αρνητικά με τον μεταβολισμό, τη παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο και τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Επίσης, η έλλειψη ύπνου οδηγεί σε μείωση του μεταβολισμού, αύξηση της όρεξης και μεγαλύτερη κατανάλωση φαγητού (περισσότερες ώρες ξύπνιοι), χαλάει την διάθεση και αυξάνει το στρες με αποτέλεσμα τα άτομα να αναζητούν το φαγητό για περισσότερη ευχαρίστηση.